کاردرمانی افسریه

کاردرمانی در افسریه

اگر کودک شما به کاردرمانی نیاز داشته است حتماً با واژه کاردرمانی درکی حرکتی برخورد کرده اید.  وقتی که کودک در انجام کارهای ساده روزانه با مشکل مواجهه است، دستورات شما را خوب متوجه نمی شود و یا این که مدام از شما می خواهد راجع به دستوری که به او داده اید مرتب توضیح دهید و یا دستور را دوباره و چند باره تکرار کنید این نشان دهنده این است که کودک در درک شنیداری و یا دیداری و نیز موقعیت فضایی خود در محیط دچار مشکل می باشد.

در کاردرمانی افسریه کاردرمانی درکی حرکتی به چه شکل عمل می‌کند؟

باید توجه کنیم که مهارت‌های ادراکی حرکتی بر مبنای هماهنگی چشم-دست، تعقیب بینایی و تحرک شکل می‌گیرند و به همین دلیل در بازی های درکی حرکتی به این اجزا توجه زیادی می‌شود. در ادامه هریک از این مهارت‌ها را همراه با نمونه‌ای از تمرینات درکی حرکتی آن به صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد. تمرینات حرکتی با این هدف طراحی می‌شوند که کودک بتواند مهارت موردنظر را با توجه به محیط و تجربه‌های خود به دست آورد و از آن استفاده کند. در واقع محیط تمرین به شکلی ایجاد می‌شود که کودک بتواند حل مسئله داشته باشد  از ورودی‌های حسی خود متناسب با انتظارات محیط استفاده، پردازش و ادراک کند تا بتواند رفتار حرکتی مورد انتظار را انجام بدهد.

تعادل

جزء اصلی تمامی مهارت‌های حرکتی تعادل است. کودکی که نتواند وضعیت بدن خود را کنترل و حفظ کند یا در صورتی که تغییری در وضعیت خود انجام داد، به حالت قبل برگردد دچار اختلال حرکتی حتی برای گرفتن یک لیوان می‌شود.

عمدتا ما در کاردرمانی افسریه در بخش کاردرمانی درکی – حرکتی مولفه های زیر را مورد ارزیابی قرار می دهیم و برای تقویت آنها برنامه ریزی می کنیم.

• درک دیداری
• درک شنیداری
• هماهنگی حرکتی
• سیستم وستیبولار و تعادل
• درک موقعیت فضایی
• هماهنگی چشم و دست

دراک بینایی

مهارتی است که اطلاعات دریافتی از چشم را با اطلاعات حسی و شناختی هماهنگ می کنند که به طور خلاصه می شود گفت:" پردازش اطلاعات بینایی"

ادراک بینایی شامل ۳ تا مهارت است:

۱.  بینایی _ فضایی

۲.  بینایی _ حرکتی

۳. تحلیل بینایی

تا قبل از این دانشمندان به ویژه ارسطو فکرمی کردند آدمیان دارای ۵ تا حس هستند که غبارتند از: بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی ولمس

اما امروزه چندین حس دیگر شناخته شده اند.

در کاردرمانی افسریه مهمترین این حواس عبارتند از حس تعادل و حس حرکت. همچنین دانشمندان قدیم برای پوست بدن فقط اعتقاد به حس بودند و آن حس لمس بودند. اما امروزه همه می دانند که پوست بدن مسئول تشخیص حس درد، حس فشار، حس سرما و حس گرما می باشد. همین حالت در خصوص حس شنوایی نیز صادق است. گوش علاوه بر اینکه ابزارتشخیص صداهاست با دستگاه حس تعادل نیز ارتباط تنگاتنگی دارد.
علاوه براین ها هرکدام از حس های هفتگانه با همدیگر نیز مرتبط و اطلاعات را از اندام های حسی، مثل چشم، گوش، بینی، پوست و زبان دریافت و جهت پردازش به مغزمی فرستند. چنانچه اطلاعات لازم، میزان دریافت اطلاعات، هماهنگی بین حس ها و یا پردازش اطلاعات به درستی صورت نگیرد بسته به شدت ضایعه فرد دچار مشکلات حسی خواهد شد. این مشکلات گاهی شدید بوده و خود را به شکل عدم توانایی در راه رفتن، مشکلات تعادلی، عدم برقراری ارتباط، مشکلات شناختی گاهی خفیف بوده و خود را به شکل مشکلات گفتاری، مشکلات یادگیری، خواندن و نوشتن، کم توجهی و... نشان می دهد.

 

در کاردرمانی افسریه، کاردرمانی درکی حرکتی چگونه مهارت‌ها را ارزیابی می‌کند؟

ارزیابی ادراکی حرکتی یک کودک در کاردرمانی افسریه باید توسط یک متخصص کاردرمانی انجام بگیرد. این ارزیابی هم می‌تواند در محیط خانه و هم در محیط مدرسه و کلینیک انجام بگیرد. مواردی که در رشد درکی حرکتی ارزیابی می‌شود، شامل:

1-  برای ارزیابی هماهنگی عصبی-حرکتی: آیا کودک اعضای بدن خود را به درستی تشخیص می‌دهد؟

2- برای ارزیابی تعادل و توانایی بینایی-حرکتی: آیا کودک توانایی راه رفتن روی تخته تعادل را دارد؟

3- برای ارزیابی هماهنگی حرکتی رشدی و تعادل: آیا کودک می‌تواند جفت پا بپرد؟

4- برای ارزیابی تعادل، حس و هماهنگی حرکتی: آیا کودک می‌تواند روی یک جعبه بایستد و یا از آن بپرد؟

5- برای ارزیابی جهت یابی فضایی و آگاهی بدنی: آیا کودک توانایی پرش از مانع را دارد؟

6- برای ارزیابی هماهنگی چشم و دست و تعقیب بینایی: آیا کودک می تواند توپ را به هوا پرتاب کند و بگیرد؟

 

در کاردرمانی افسریه چه کودکانی نیاز به کاردرمانی درکی حرکتی دارند؟

به دلیل این‌که مشکلات ادراکی تاثیر زیادی بر عملکرد کودکان بر جای می‌گذارد، متخصصان کاردرمانی درکی طیف وسیعی از کودکان را از نظر ادراکی حرکتی ارزیابی می‌کنند تا بتوانند برنامه درمانی متناسب با ویژگی‌ها و مشکلات کودک طرح‌ریزی کنند. در کودکانی با اختلالات زیر اختلالات درکی حرکتی به طور ویژه‌ای ارزیابی خواهد شد:

• کودکان با اختلالات یادگیری
• کودکان با اختلالات حسی
• کودکان با اختلالات طیف اوتیسم
• کودکان با اختلالات هماهنگی رشدی
• کودکان با اختلال بیش فعالی (ADHD)
• کودکان مبتلا به فلج مغزی با سطوح شناختی و بهبودی بالا

 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------