کاردرمانی و تشخیص فلج مغزی کودکان

فلج مغزی تشخیص کلینیکی است که بر پایه ی معاینه دقیق سیستم عصبی داده می شود. مانند سایر بیماری ها، شرح حال دقیق در مورد سوابق مادر، مشکلات قبل و حین بارداری و زایمان و سوابق رشدی مهم است. معاینه دقیق سیستم عصبی و معاینه در وضعیت های مختلف خوابیدن به پشت و شکم، ایستادن، راه رفتن و دویدن مهم است. تشخیص فلج مغزی در زیر شش ماهگی مگر در موارد شدید امکان پذیر نیست. اولین نشانه های آن تاخیر در رشد و تکامل (تاخیر در کنترل سر و گردن  و نیز عدم توانایی جهت نشستن) و اختلال تون عضلانی است.

فلج مغزی پیشرونده نیست و رشد و تکامل به دست آمده از دست نخواهد رفت. در کودک فلج مغزی، تون عضلانی می تواند کاهش یافته یا افزایش یافته باشد اما معمولاً کودکانی که ابتدا کاهش تون عضلانی دارند در دو تا سه سالگی به سمت اسپاستیک می روند. اولین نشانه ها ی فلج مغزی، عدم توانایی کودک در گرفتن اسباب بازی ها، دیر سر و گردن گرفتن و نیز مشت کردن بیش از حد انگشتان دست و مچاله کردن یا خم بودن انگشتان پا است. فلج مغزی در بسیاری از موارد تا سن یک سالگی تشخیص داده نمی شود. از لحاظ محل درگیری فلج مغزی به صورت درگیری یک عضو (مونو پلژِی)، درگیری دو عضو خصوصاً دو پا (پاراپلژی)، درگیری دست و پای یک سمت (همی پلژی) و نیز درگیری کل چهار اندام خصوصاً دست ها (کوادروپلژی) تقسیم می شوند. از لحاظ درگیری سیستم حرکتی و عضلانی به شکل هایپوتون (شُل بودن عضلات بدن)، اسپاستیک (سِفت بودن عضلات و مفاصل)، اَتتوئید (داشتن حرکات اضافه زیاد در اندام ها) و نیز آتاکسی (عدم تعادل به هنگام جابجایی و حرکت) تقسیم می شوند. تقسیم بندی اخیر فلج مغزی بر اساس عملکردGross Motor Function  Classification System  (GMFCS)  می باشد که روشی قابل اعتماد است.  توانبخشی کودکان فلج مغزی که عمدتاً به وسیله کاردرمانی انجام می شود، به بهبود عمکلرد این بیماران کمک زیادی می کند. استفاده از بریس مناسب، تزریق بوتاکس، کنترل مشکلات همراه بیمار (تشنج) و نیز گفتاردرمانی در کنار کاردرمانی بسیار مهم می باشد.