بازی درمانی کودکان اتیسم/ کاردرمانی خیابان دماوند
بازی درمانی در کودکان اُتیسم
یکی از مشکلات کودکان اُتیسم، ضعف در برقراری ارتباط به هنگام بازی می باشد. به نوعی می توان گفت: ضعف در مشغول کردن خود در بازی. توصیف مشکل به این صورت است که این کودکان انگار هیچ ایده ی مشخصی برای بازی کردن ندارند. وقتی حوصله ی شان سر می رود، شروع به پرسه زدن و راه رفتن، یا به گوشه ای خیره شدن یا انجام حرکات کلیشه ای می کنند، حتی ممکن است یک اسباب بازی را به صورت گُذرا لمس کنند، اما به بازی مستمر با آن نمی پردازند
آدرس کلینیک ابن سینا:
تهران - خیابان سی متری نیرو هوایی - نرسیده به خیابان پیروزی
روبروی ایستگاه بی آر تی پیروزی
جنب نمایشگاه اتومبیل ایرانیان- پلاک۱ - واحد ۲
علت عمده ی این موضوع عبارت است از:
الف ) آپراکسیا یا دیس پراکسیا ( مخصوصا از نوع ایده سازی Ideational Dyspraxia )
ب) نا مطلوب بودن وضعیت شناختی – توجه و حافظه ی کاری
ج ) به هم ریختگی شدید یکپارچگی حسی مخصوصاً Sensory modulation
د ) مشکلات عمده ی زبانشناختی – که نقش بزرگی در ایده سازی و گفتاردرونی و تصمیم گیری دارد .
ه ) ناکافی بودن غنای محیط از جهت تجربه ی عاطفی، هیجانی، ارتباطی و فرصت های بازی و بازیگوشی
و ) ضعف مهارت های دستی
راهکارهای پیشنهادی:
الف) سعی کنید به او نگویید: این کار را بُکن و آن کار را نکن. این مساله سبب افزایش کنش پریشی اش می شود. سعی کنید خودتان آن کار را انجام دهید و او را هدایت کنید تا او هم بتواند مثل شما همان کار را انجام دهد. هر قدر از مشارکت و تلاش که برای انجام آن کار از خودش نشان داد را مورد تقدیر و تشکر قرار بدهید و راضی باشید. تغییرات بزرگ، همیشه به تدریج و آهسته آهسته رخ نمایی می کند. ضمنا هر قدر پردازش سیستم حسی اش و طبیعتاً مهارت های درکی اش بهتر شود، به طور خود به خود پیشرفت هایی در زمینه ی کاهش کنش پریشی شاهد خواهیم بود .
ب ) ارائه ی فعالیت هایی که زودبازده بوده یعنی زود به نتیجه ی قابل رویت برسد. بهبود مهارت های توجهی و شناختی از طریق کنترل داده ها و تحریکات حسی ( مثلاً استفاده از اتاق آکوستیک (بدون سر و صدا)، اتاق تاریک، نور متمرکز، گوشی اف ام، کابین کوچک، میز و صندلی ارگونومیک، اتاق حسی و غیره.
یکی دیگر از مداخلات سودمند این است که شناخت کودک در خصوص روابط علی - معلولی بین پدیده ها و وقایع رو بالا ببرید. یعنی بفهمد که چه کاری یا اتفاقی سبب بروز چه اتفاقی می شود. به عنوان مثال اگر کودک یک عروسک بوق بوقی را فشار داد و شما با شنیدن آن صدا یک متر به هوا پریدید و او از دیدن این صحنه ذوق کرد و خندید یعنی این که کودک رفته رفته متوجه رابطه ی علت و معلولی بین فشردن عروسک ( علت ) و خروج صدای بوق ( معلول ) و صدای بوق ( علت دوم ) و واکنش حرکتی شما ( معلول دوم) شده است و این سر آغاز بسیاری از بازی های ارتباطی در کودکان و افزایش الگوهای بازیگوشی در ایشان است .
ج) اجرای اصولی پروتکل یکپارچه سازی حسی، مشروط به این که واقعاً همان طور که در پروتکل تاکید شده برای ارائه ی تحریک های حسی از قالب های بازی گونه استفاده شود. مخصوصاً آب بازی، شن بازی، بازی در استخر توپ، اسب سواری، تاب بازی، گل بازی، خمیر بازی، رقص، دویدن و غلتیدن در چمن زار( ترجیحاً بدون کفش و با لباس اندک ) و.. غیره.
د ) استفاده از تکنیک هایی نظیر Visual Scheduling Card system ، قصه خواندن از روی کتاب های مصور، توضیح کوتاه و با صدای نسبتاً بلند و سرعت نسبتا کم آنچه در حال انجامش هستید و...
ه ) افسردگی / نا امیدی را کنار بگذارید ! با فرزندتان / مراجع تان حرف بزنید حتی اگر فکر می کنید چیزی از آن نمی فهمد، سعی کنید کنار او بنشینید و با او کارتون ببینید و بکوشید که تک تک فعالیت هایی که او می کند را شما هم انجام دهید و از آن لذت ببرید تا به گنجینه ی علایق مشترکتان اضافه کرده باشید . دیگر اقدام های سودمند می تواند شامل مواجهه ی تدریجی کودک در مهد کودک ها در ساعات خلوت تر، صرف عصرانه ها در پارک، بازی و بیرون رفتن و یا دعوت به منزل از کودکان فامیل و همسایه و... باشد.
و ) بهبود عملکرد دستی، تمرینات افزایش ثبات پروگزیمال، بهبود طرحواره ی بدنی دست و اندام فوقانی، افزایش چالاکی و دقت حرکات ظریف انگشتان، بهبود عملکردهای Manipulation گرفتن دست و انواع گرفتن ها.