سکته مغزی یکی از اختلالات عملکردی پیچیده میباشد که با آسیب به مغز بوجود میآید و منجر به فلج و ضعف در یک سمت بدن می شود(کلاً یک سمت بدن به طور کامل از هر نظر فلج و از کار افتاده می شود). به طوری که علاوه بر مشکل حرکتی و فلجی احتمال دارد بیمار از نظر گفتار، غذا خوردن (بلع)، شناخت و عملکردهای ذهنی هم دچار مشکل شود.یعنی این که علاوه بر فلج حرکتی، یکسری از اختلالات عملکردی از جمله اختلالات حسی، اختلالات درکی، نقص های بینایی، تغییرات شخصیتی و عقلانی و مجموعه پیچیدهای از اختلالات گفتاری و زبانی را نیز به همراه دارد.
تقریباً نیمی از کسانی که از سکته مغزی جان به در می برند دچار مشکلات و اختلالات حرکتی دائمی در زمینه حفظ تعادل در حالات و وضعیت های مختلف وعدم توانایی جهت ایستادن و راه رفتن به تنهایی و بدون کمک گرفتن از دیگران و همچنین عدم توانایی جهت انجام فعالیت های روزمره زندگی از قبیل لباس پوشیدن، غذا خوردن، حمام رفتن و ... می باشند که برای غلبه بر این مشکلات و نقایص نیازمند برنامه های توانبخشی خصوصاً کاردرمانی و در مواردی گفتاردرمانی می باشند. به طوریکه، درمان های کاردرمانی این عدم استقلال و وابستگی را به حداقل می رساند. با این حال، حدود و میزانی که کاردرمانی، پیامدهای پس از سکته مغزی را بهبود می بخشد برای بیماران مختلف متفاوت می باشد.
یکی از اصول کاردرمانی بیماران سکته مغزی، انجام تمرینات کششی و تقویتی بر روی مفاصل و تاندون عضلات برای حفظ دامنه حرکتی مفاصل و کم کردن سفتی عضلات می باشد که با این کارمی توان میزان معلولیت بیماران را کم و به استقلال آنان کمک کند.
یکی دیگر از اصول مهم در کاردرمانی و اصولاً توانبخشی این بیماران تأکید بر استفاده از سمت مبتلا می باشد. بنابراین از همان ابتدا باید به بیمار تأکید کرد که سعی کند از دست و پای سمت مبتلای خود استفاده کند، حتی اگر این کار با سختی و دشوار و به صورت ناشیانه انجام شود. که برای این کار، می توان مثلاً سمت سالم بیمار را مهار کرد و او را مجبور کرد که از سمت مبتلا استفاده کند. البته برای شروع این کار باید با استفاده از یکسری تکنیک های خاص کاردرمانی، سمت مبتلا را برای حرکت کردن آماده کرد. انجام این کار باید توسط یک کاردرمان صورت پذیرد و بعد از اندکی بهبودی می توان این کار را به خانواده بیمار آموزش داد.
سعی شود تمرینات کاردرمانی مبنتی بر وضعیت های عملکردی و همسو با فعالیتهای روزمره زندگی بیمار باشد. یعنی اینکه مثلا اگر هدف ما دادن حالت ها و وضعیت های مختلف به بیمار می باشد. باید از سطوح پایین تر که نشستن می باشد شروع کنیم و بعد سراغ سطوح بالاتر یعنی دو زانو ایستادن برویم. وضعیتهای عملکردهای روزمره شرح داده شده در بالا عبارتند از: حفظ تعادل در وضعیت نشسته، دراز کردن دست و گرفتن اشیا، برخاستن از روی صندلی، حفظ تعادل در وضعیت ایستاده و بالاخره راه رفتن. این عملکردهای پایه را باید در مورد هر بیمار ارزیابی کرده و تمرینات عملکردی مناسب را با توجه به وضعیت بیمار، طراحی و اجرا کرد. در مراحل اولیه ممکن است استفاده از برخی وسایل کمکی(مثلاًواکر) بویژه در مورد راه رفتن، ضرورت پیدا کند. اصل مهم در انجام این تمرینات تکرار زیاد می باشد چون که با تکرار زیاد است که مغز می تواند تا حدودی عملکرد منطقه آسیب دیده ناشی از سکته را جبران کند. مطلب مهم و اثر گذار در کاردرمانی بیماران سکته مغزی، مشارکت خانواده و اطرافیان بیمار در توانبخشی و کاردرمانی بیمار است. کاردرمان باید نحوه انجام تمرینات را به اطرافیان بیمار آموزش دهد تا با این کار آنها را در درمان بیمار سهیم کند. زیرا تمرینات کاردرمانی و توانبخشی زمانی موفق است که با شدت بالا و تکرار زیاد انجام شود و در این صورت است که بهبودی حاصل می شود. بر این اساس، نباید تمرینات کاردرمانی فقط مختص به زمان بستری بودن بیمار در بیمارستان باشد بلکه تمرینات باید در منزل نبز توسط کاردرمان و اطرافیان ادامه یابد.
بنابراین با انجام کاردرمانی در بیماران سکته مغزی، استقلال از دست رفته این بیماران و همچنین عدم توانایی در انجام فعالیت های روزمره زندگی در مبتلایان به سکته مغزی ارتقا یابد و بیمار دوباره به اجتماع برگردد و این در صورتی محقق می شود که انجام و تکرار زیاد تمرینات تداوم داشته باشد.